MODRIĆ DOLAC

Na Primorskoj terasi sjevernog Velebita izmjenjivala su se dva osnovna tipa sezonskih naselja. Najveći broj naselja nalazio se uzduž žljebaste udoline, na dnu mnogobrojnih dolaca. Tu je bilo najviše plodne zemlje pa iako je stočarstvo bila osnovna djelatnost Podgoraca, nedvojbeno bi njihov život bez tih ječmišta, keljčuša, ripišta i krumpirišta bio daleko teži. Zato su svi dolci bili redom iskrčeni, ograđeni, obrađeni i sezonski nastanjeni. Premda postoji uvriježeno mišljenje da Podgorci nisu bili skloni zemljoradnji, prihvaćajući je u krajnosti kao nužno zlo, zar nam silne ograde i ogradice posijane od mora do vrha planine ne govore suprotno, zar se razlikuju od “njiva” u sjevernijem priobalju?
Dakako da se razlikuju! Tu je trebalo osnovati naselje i uporno, svake godine iznova, seliti uz i niz planinu. Stanovi su gotovo redovito podizani u nizu (jedan do drugog), uz gornji (sjeverni, sjeveroistočni i istočni) rub dolca, kako bi dobili što više topline i svjetlosti preko dana, a ujedno su bili zaštićeni od bure. O veličini dolca ovisi i veličina naselja pa tako nalazimo dolce sa samo jednim stanom (Samograd, Književi dočić), desetak (Modrić dolac, Jukić duliba) i više stanova (Miškulinska duliba, Struge), sve do čitavog niza zaselaka u Vujincu.